Mỹ thực sự đang đối mặt với ai trong cuộc chiến thương mại?

Investing.com -- Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 12/5 đã chỉ trích Liên minh châu Âu (EU) và cho rằng khối này còn "tệ hơn" Trung Quốc về mặt thương mại.

Ông khẳng định EU đối xử bất công với Mỹ trong các quan hệ thương mại, đặc biệt là về vấn đề ô tô và nông sản. Theo ông Trump, EU bán cho Mỹ 13 triệu chiếc ô tô, nhưng Mỹ không thể bán được chiếc nào cho họ. Đồng thời, EU cũng xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp sang Mỹ, trong khi Mỹ hầu như không xuất khẩu được gì sang EU.

Phát biểu của ông Trump đưa ra trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có dấu hiệu hạ nhiệt. Washington và Bắc Kinh đã đạt được thỏa thuận cắt giảm thuế quan đối ứng, nhằm tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán thương mại trong tương lai. Tuy nhiên, trong khi mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc có xu hướng được cải thiện, mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và EU lại trở nên căng thẳng.

Đây là sự thay đổi rõ rệt trong thái độ của ông Trump đối với EU. Trước đó, vào tuần trước, ông đã dành những lời khen ngợi cho Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và gọi bà là "tuyệt vời", đồng thời bày tỏ mong muốn gặp mặt bà để thảo luận về các vấn đề thương mại. Tuy nhiên, mặc dù đã có những nỗ lực đàm phán giữa Mỹ và EU, EU vẫn chưa đạt được bất kỳ tiến triển lớn nào trong việc gỡ bỏ các mức thuế quan mà ông Trump đã áp lên hàng hóa châu Âu.

Mặc dù mức thuế quan của EU đối với hàng hóa Mỹ là tương đối thấp, chuyên gia thương mại Sam Lowe tại công ty tư vấn Flint Global (Anh) cho rằng tuy EU áp dụng một số mức thuế quan và rào cản pháp lý đối với Mỹ, nhưng những mức thuế này không thể so sánh với mức thuế quan của Trung Quốc. Trước khi ông Trump tái đắc cử, mức thuế quan trung bình của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu từ EU chỉ dưới 1,5%, trong khi mức thuế của EU đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ là 1,35%.

Tuy nhiên, kể từ khi chiến tranh thương mại với Trung Quốc leo thang, Tổng thống Trump đã áp dụng một số mức thuế quan trả đũa đối với EU, trong đó có thuế 20% đối với các sản phẩm châu Âu và thuế 25% đối với xe ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu từ châu Âu. Tuy nhiên, sau đó, ông Trump đã đình chỉ các mức thuế này trong vòng 90 ngày để tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán.

Trước những căng thẳng này, EU cũng đã đưa ra một số nhượng bộ tiềm năng nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán thương mại, bao gồm việc nới lỏng một số quy định và hợp tác để hạn chế tình trạng sản xuất dư thừa từ Trung Quốc. Tuy nhiên, EU cũng đã cảnh báo sẽ áp thuế lên hàng hóa Mỹ trị giá 95 tỷ euro nếu các cuộc đàm phán thất bại. Những hàng hóa này bao gồm ô tô, máy bay, hóa chất, nông sản và rượu mạnh.

Peter Navarro, cố vấn thương mại của Tổng thống Trump, đã chỉ trích động thái này của EU và gọi đó là "hành động khiêu khích". Tuy nhiên, EU vẫn kiên quyết tìm kiếm một kết quả đàm phán có lợi cho cả hai bên và cam kết tiếp tục chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra.

Phát biểu của Tổng thống Trump về EU được đưa ra trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc vừa đồng ý cắt giảm thuế quan đối ứng giữa hai nước, với mức thuế của Mỹ giảm từ 145% xuống 30%, trong khi Trung Quốc giảm thuế từ 125% xuống còn 10%. Đây là một thỏa thuận tạm thời, có hiệu lực trong 90 ngày, nhằm tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán thương mại tiếp theo.

Sự căng thẳng trong thương mại giữa Mỹ và EU vẫn chưa có dấu hiệu giảm bớt. Các chuyên gia cho rằng nếu không có một giải pháp thương mại rõ ràng và bền vững, mối quan hệ thương mại giữa hai bên có thể sẽ tiếp tục căng thẳng, ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.