Fed cảnh báo nguy cơ đình lạm

Investing.com -- Hôm thứ Tư, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tuyên bố tiếp tục giữ nguyên lãi suất cơ bản trong khoảng 4,25% - 4,5%, duy trì lập trường không thay đổi kể từ tháng 1 năm nay. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ bắt đầu cho thấy những ảnh hưởng tiêu cực từ chính sách thương mại đầy bất ổn của Tổng thống Donald Trump.

Fed cho biết họ vẫn đang theo dõi các số liệu kinh tế để đánh giá mức độ tác động của các chính sách mới, đặc biệt là các mức thuế cao mà ông Trump đưa ra. Trong tuyên bố chính sách mới nhất, Fed cảnh báo rằng "nguy cơ thất nghiệp tăng và lạm phát cao hơn đang gia tăng" – một kịch bản tiêu cực được gọi là đình lạm (stagflation).

Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận sự không chắc chắn đang bao trùm, từ hướng đi chính sách cho đến diễn biến kinh tế khi cuộc chiến thuế quan vẫn tiếp diễn. Ông nhấn mạnh nguy cơ đình lạm đang lớn dần, dù thị trường lao động vẫn là điểm sáng ổn định.

Theo ông Powell, các mức thuế cao bất ngờ của ông Trump đã khiến tăng trưởng kinh tế suy yếu, phần lớn do sự gia tăng nhập khẩu khi người dân và doanh nghiệp Mỹ đẩy nhanh mua hàng để tránh bị đánh thuế. Điều này khiến thâm hụt thương mại tăng, qua đó làm giảm GDP quý đầu năm – lần sụt giảm đầu tiên kể từ 2022.

Tuy vậy, kinh tế Mỹ vẫn chưa rơi vào khủng hoảng. Trong tháng 4, nền kinh tế tạo thêm 177.000 việc làm, tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức thấp 4,2%. Dù GDP giảm, các chỉ số nhu cầu nội địa vẫn có dấu hiệu tích cực.

Sức mạnh của thị trường lao động hiện tại là lý do khiến Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất, vì nền kinh tế chưa cần đến sự hỗ trợ từ việc cắt giảm lãi suất. Fed nhận định "hoạt động kinh tế vẫn đang mở rộng với tốc độ ổn định", bất chấp ảnh hưởng từ nhập khẩu tăng mạnh.

Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cho rằng sự vững vàng này sẽ không kéo dài mãi, do doanh nghiệp đang đối mặt với bất ổn từ chính sách thương mại. Điều này có thể làm chậm lại kế hoạch tuyển dụng, chi tiêu tiêu dùng và đầu tư kinh doanh. Đồng thời, giá cả có thể tiếp tục tăng do thuế quan, ảnh hưởng đến người tiêu dùng vốn đã chịu lạm phát trong nhiều năm.

Hiện tại, các tín hiệu kinh tế vẫn chưa đủ rõ ràng để Fed đưa ra hướng đi cụ thể cho chính sách tiền tệ. Chính vì thế, Fed quyết định tạm thời giữ nguyên lãi suất, đồng thời cùng nhiều chuyên gia cảnh báo rằng nguy cơ đình lạm là có thật.

Khi được hỏi về những phát ngôn gần đây của ông Trump, ông Powell từ chối bình luận cụ thể.

Ông Powell nói gì về mối nguy kép của đình lạm?

Từng là bài toán nan giải của Fed trong những năm 1970-1980, đình lạm có thể quay trở lại do ảnh hưởng từ chính sách thuế của ông Trump. Ông Powell một lần nữa thừa nhận khả năng này khi trả lời phóng viên, nhưng khẳng định phản ứng của Fed sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố – chẳng hạn như liệu lạm phát có chỉ là nhất thời hay không.

Ông Powell trình bày nguyên tắc ứng phó của Fed trong trường hợp xảy ra đình lạm: "Chúng tôi có thể rơi vào tình huống khó khăn khi hai mục tiêu kép (việc làm tối đa và giá cả ổn định) mâu thuẫn nhau. Khi đó, chúng tôi sẽ xem xét mức độ chênh lệch và thời gian dự kiến để quay lại các mục tiêu đó".

Fed có thể buộc phải chọn ưu tiên giải quyết vấn đề nào trước nếu tình hình xấu đi. Lần gần nhất xảy ra đình lạm, dưới thời ông Paul Volcker, Fed đã chọn đánh mạnh vào lạm phát, dù điều đó khiến kinh tế rơi vào suy thoái kéo dài – nhưng cuối cùng đã kiểm soát được giá cả.

Khi được hỏi Fed sẽ ưu tiên vấn đề nào trước nếu buộc phải lựa chọn, ông Powell trả lời: “Còn quá sớm để nói điều đó.”

Ông cũng cho biết thêm: “Chúng tôi cho rằng lãi suất hiện tại vẫn phù hợp để tiếp tục chờ thêm thông tin rõ ràng hơn về tình hình thuế quan và tác động đến nền kinh tế.”

Ông Powell nói gì về thị trường lao động và tâm lý người dân Mỹ?

Ông Powell khẳng định thị trường lao động Mỹ vẫn mạnh mẽ và đang giúp Fed duy trì lập trường chờ đợi. “Điều kiện lao động nhìn chung đang cân bằng và phù hợp với mục tiêu việc làm tối đa,” ông nói, đồng thời nhấn mạnh rằng thị trường lao động không tạo thêm áp lực lạm phát.

Các dữ liệu như tăng trưởng việc làm ổn định, tỷ lệ thất nghiệp thấp và số đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới vẫn ở mức thấp đều củng cố cho nhận định này, dù số người nhận trợ cấp nhiều tuần liên tiếp đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2021.

Tuy nhiên, ông Powell cũng ghi nhận rằng tâm lý người tiêu dùng và doanh nghiệp đang xấu đi do ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại. Dù chưa thấy rõ trong các số liệu kinh tế, ông thừa nhận tâm lý tiêu cực kéo dài có thể là rủi ro cho tăng trưởng.

“Hiện tại, nền kinh tế vẫn khỏe mạnh, dù đang bị bao phủ bởi tâm trạng tiêu cực từ người dân và doanh nghiệp,” ông kết luận.