Sản xuất iPhone ở Mỹ khó khả thi

Investing.com -- Bất chấp áp lực liên tục từ Tổng thống Donald Trump, khả năng Apple (NASDAQ:AAPL) đưa dây chuyền lắp ráp iPhone về Mỹ vẫn rất thấp do chi phí quá cao — gần gấp 10 lần so với sản xuất ở nước ngoài.

Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump từng cam kết sẽ buộc Apple phải sản xuất các sản phẩm của mình tại Mỹ. Gần một thập kỷ sau, khi trở lại Nhà Trắng với nhiệm kỳ thứ hai, ông tiếp tục gia tăng áp lực, đưa ra tối hậu thư buộc Apple phải sản xuất iPhone trong nước hoặc chấp nhận mức thuế nhập khẩu ít nhất 25% trên mỗi thiết bị sản xuất ở nước ngoài.

Ngày 23/5, ông Trump đe dọa áp thuế 25% đối với tất cả iPhone nhập khẩu từ các quốc gia khác, đồng thời tuyên bố mức thuế này cũng sẽ áp dụng cho các thương hiệu điện thoại khác như Samsung. Ông nhấn mạnh rằng nếu không có biện pháp này, sẽ là "không công bằng" với các nhà sản xuất trong nước. Việc áp thuế có thể bắt đầu vào cuối tháng 6, dù Apple và Samsung chưa đưa ra phản hồi chính thức.

Mối đe dọa thuế quan công khai này có thể gây lo ngại cho Apple và nhiều công ty công nghệ lớn khác. Trước đó, một số mặt hàng điện tử như điện thoại và máy tính tạm thời được miễn khỏi danh sách áp thuế trong chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Tuy nhiên, tình hình có thể thay đổi khi chính quyền Trump xem xét đánh thuế toàn ngành lên chất bán dẫn — yếu tố có thể khiến chi phí sản xuất tăng mạnh.

Hiện nay, khoảng 80% iPhone vẫn được sản xuất tại Trung Quốc. Trước những rủi ro về thuế quan, Apple đã đa dạng hóa chuỗi cung ứng bằng cách chuyển một phần hoạt động sang Ấn Độ, Việt Nam và Thái Lan. Tuy nhiên, CEO Tim Cook vẫn không tránh khỏi sự không hài lòng từ ông Trump khi công khai kế hoạch đẩy mạnh sản xuất tại Ấn Độ thay vì đưa về Mỹ.

Ông Trump đáp trả bằng tuyên bố rằng Apple hoàn toàn có thể xây nhà máy ở Ấn Độ, nhưng nếu làm vậy, họ sẽ phải chịu thuế nếu muốn đưa hàng vào thị trường Mỹ.

Về mặt kỹ thuật, kế hoạch chuyển sản xuất iPhone về Mỹ không hề đơn giản. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết nếu được triển khai, quá trình lắp ráp iPhone tại Mỹ sẽ được tự động hóa và tạo cơ hội việc làm cho các lao động kỹ thuật như thợ cơ khí, thợ điện thay vì công nhân vặn ốc vít như ở châu Á.

Tuy nhiên, việc di dời chuỗi cung ứng về Mỹ đòi hỏi nguồn lực khổng lồ. Chi phí nhân công tại Mỹ cao gấp hơn 10 lần so với Ấn Độ. Một công nhân tại Ấn Độ kiếm khoảng 230 USD/tháng, trong khi mức này tại California lên đến 2.900 USD/tháng. Chi phí lắp ráp một chiếc iPhone ở Ấn Độ khoảng 30 USD, nhưng nếu thực hiện ở Mỹ, con số có thể lên tới 390 USD — chưa tính linh kiện và logistics.

Ngay cả khi áp dụng mức thuế 25%, chi phí lắp ráp tại Ấn Độ vẫn chỉ tăng nhẹ, lên khoảng 37,5 USD/thiết bị — thấp hơn đáng kể so với chi phí lắp ráp tại Mỹ. Điều này cho thấy sản xuất ở nước ngoài vẫn hiệu quả hơn đáng kể ngay cả khi chịu thêm thuế nhập khẩu.

Theo chuyên gia Wayne Lam từ TechInsights, Apple có thể sản xuất iPhone tại Mỹ, nhưng điều đó sẽ làm giá sản phẩm tăng gấp đôi — lên tới 2.000 USD/chiếc. Ông cho rằng để khả thi, Apple sẽ cần đầu tư vào dây chuyền tự động hóa nhiều hơn nữa do quy mô lao động ở Mỹ không thể so sánh với Trung Quốc. Trong ngắn hạn, giải pháp này không khả thi về mặt kinh tế.