Tổng thống Mỹ yêu cầu ông Musk quyết liệt hơn trong việc tinh giản bộ máy

Investing.com -- Nỗ lực cắt giảm bộ máy chính phủ liên bang Mỹ tiếp tục được thúc đẩy sau khi Tổng thống Donald Trump yêu cầu tỷ phú Elon Musk, người đứng đầu Ban hiệu quả chính phủ (DOGE), tăng cường hành động quyết liệt hơn.

Trên nền tảng Truth Social, ông Donald Trump nhấn mạnh: "Ông Elon Musk đang làm rất tốt, nhưng tôi mong anh ấy sẽ quyết liệt hơn nữa. Hãy nhớ rằng chúng ta cần cứu đất nước này và làm cho nước Mỹ vĩ đại hơn bao giờ hết".

Vào đầu tháng 2, ông Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp yêu cầu các cơ quan hợp tác với DOGE và triển khai "kế hoạch giảm bớt nguồn nhân lực quy mô lớn". Mục tiêu là tiết kiệm ngân sách liên bang 1.000 tỷ USD thông qua cắt giảm hợp đồng lao động, sa thải nhân viên và bán các tài sản chính phủ. Đến nay, DOGE đã sa thải hàng chục nghìn công chức trong tổng số 2,3 triệu lao động liên bang, chủ yếu là những người đang trong giai đoạn thử việc.

Chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump đưa ra chỉ đạo tăng tốc việc cắt giảm nhân sự liên bang, ông Elon Musk đã ra chỉ thị trên mạng xã hội X. Ông Musk viết: "Theo chỉ đạo của Tổng thống Donald Trump, tất cả nhân viên chính phủ liên bang sẽ sớm nhận được email yêu cầu giải thích công việc họ đã làm tuần trước. Không phản hồi sẽ được xem là đơn từ chức". Đây là thông báo gây chấn động của ông Elon Musk.

Ngay sau đó, email mang tiêu đề “Bạn đã làm gì tuần trước?” được Văn phòng Quản lý Nhân sự Mỹ (OPM) gửi đến các nhân viên liên bang. Theo bản sao được AFP cung cấp, nhân viên liên bang được yêu cầu trình bày “khoảng 5 gạch đầu dòng về công việc đã làm trong tuần trước”. Hạn cuối để trả lời là 23h59 ngày 24/2, mặc dù trong email không đề cập đến việc nhân viên không phản hồi sẽ bị sa thải.

Trước đó, trên trang web của mình, DOGE thông báo đã tiết kiệm được 55 tỷ USD cho ngân sách liên bang từ khi ông Trump nhậm chức vào ngày 20/1/2025, thông qua việc hủy hợp đồng, sa thải nhân viên và bán tài sản. DOGE cho biết đã hủy hơn 1.100 hợp đồng và chấm dứt 97 hợp đồng cho thuê của chính phủ. Dữ liệu này, dù chưa đầy đủ, cung cấp cái nhìn toàn diện về các nỗ lực của chính quyền Trump trong việc giảm chi phí chính phủ.

Ngày 19/2, ông Trump cho biết chính quyền của ông đang xem xét phương án chia 20% số tiền tiết kiệm được từ DOGE cho người dân Mỹ trong nỗ lực tinh gọn bộ máy. Trong một cuộc gặp với các nhà tài chính và lãnh đạo công nghệ ở Miami, ông Trump cũng cho biết đang cân nhắc sử dụng thêm 20% số tiền tiết kiệm được để trả nợ cho chính phủ.

Ngoài việc cắt giảm nhân sự, ông Trump còn thay đổi nhiều vị trí lãnh đạo trong chính quyền. Sáng 22/2, ông bất ngờ sa thải Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân, tướng không quân Charles CQ Brown, và thông báo sẽ thay thế 5 vị trí cấp cao khác trong quân đội Mỹ, trong một cuộc cải tổ lớn tại Bộ Quốc phòng. Ông Trump đề cử Trung tướng Dan Caine làm người kế nhiệm Tướng Brown. Dan Caine, một cựu phi công F-16, trước đây là Phó giám đốc phụ trách các vấn đề quân sự tại CIA.

Chiến dịch cắt giảm nhân sự của ông Trump đã gặp phải nhiều phản ứng trái chiều và quyết định hỗn hợp từ tòa án. Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ (AFGE), tổ chức công đoàn lớn nhất của các nhân viên liên bang, tuyên bố sẽ chống lại các động thái sa thải trái pháp luật. Chủ tịch AFGE, Everett Kelley, chỉ trích việc yêu cầu nhân viên kê khai công việc tuần qua, cho rằng điều này thể hiện sự khinh miệt đối với nhân viên liên bang và các dịch vụ quan trọng mà họ cung cấp.

Một số nhân viên liên bang cho biết họ đã được khuyên không trả lời email cho đến khi có chỉ dẫn mới. Giám đốc FBI Kash Patel đã yêu cầu nhân viên tạm dừng phản hồi và khẳng định FBI sẽ giám sát quá trình này. Nhân viên của NSA cũng được yêu cầu chờ chỉ đạo từ Bộ Quốc phòng trước khi trả lời.

Có những lo ngại về quyền truy cập đặc biệt của DOGE, vì nhân viên của DOGE hiện có quyền truy cập trực tiếp vào cơ sở dữ liệu của Cục Quản lý Nhân sự, chứa thông tin về hàng triệu nhân viên liên bang, bao gồm những người giữ vị trí nhạy cảm. Việc cấp quyền truy cập như vậy có thể gây nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư và can thiệp vào hồ sơ việc làm nếu không được giám sát.

Ngoài ra, có lo ngại về việc nhân viên DOGE được cấp quyền truy cập kỹ thuật vào các hệ thống thanh toán liên bang, như An sinh xã hội và Medicare, cũng như ngân sách do Quốc hội cấp. Mới đây, DOGE đã yêu cầu truy cập vào các hệ thống dữ liệu của Cục Thuế Liên bang (IRS), điều này có thể gây xâm phạm dữ liệu cá nhân của hàng triệu người nộp thuế.

Một số tờ báo điều tra cho biết ông Elon Musk đã thuê những người trẻ, mới tốt nghiệp hoặc vẫn còn đang học đại học, có kỹ năng tin học nổi bật nhưng thiếu kinh nghiệm trong bộ máy chính phủ. Quá trình tuyển dụng của DOGE, bao gồm các tiêu chí về năng lực kỹ thuật và an ninh mạng, hiện không được công khai. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu DOGE sẽ trở thành một lực lượng "hiệu quả" hay gây "hậu quả" cho chính quyền của ông Trump.